همه کفشها از اجزای مختلفی تشکیل شده‌اند. رویه، تخت بیرونی، کفی‌ها، مغزی، توکاری، پاشنه، زیرپاشنه و ساق‌پوش، قسمت‌های مختلف هر کفش را تشکیل می‌دهند.
کفشها را می‌توان به روش‌های مختلفی دسته‌بندی کرد. کفشها از نظر ظاهری و نحوه محکم شدن در پا، به انواع بندی، سگک دار و بی‌بند تقسیم کرد.
یکی از مهم‌ترین دسته‌بندی‌های کفش، طبقه بندی کردن آنها از نظر کاربردی است. کفشها معمولا از نظر کاربردی به سه دسته اصلیِ کفشهای معمولی، ورزشی و صنعتی تقسیم‌بندی میشوند. جنس رویه و زیره کفشها نیز اغلب با توجه به همین دسته‌بندی‌ها، مشخص میشود. برای خرید کفش، بهتر است از این دسته‌بندی ها آگاه باشیم و براساس نیازی که داریم به دنبال کفش بگردیم.
رویه چیست؟
هر یک از اجزای رویه در کفشها می‌تواند دارای جنس‌های مختلفی باشد؛ اما بخش اصلی رویه کفش، معمولاً بیشترین قسمتی است که از یک جنس تشکیل میشود. در انواع مختلف کفش، از جنس‌های متنوعی در رویه استفاده میشود که به شما کمک میکنیم تا انواع آن را بشناسید.
رویه چرم
چرم در دو نوع طبیعی و مصنوعی وجود دارد. چرم ماده ای است که از فرآوری پوست حیواناتی همچون گاو ، خرس ، شتر ، مار، شیر و … تولید میشود هرچند نوعی از چرم هم وجود دارد که به آن چرم مصنوعی یا صنعتی گفته میشود و از مواد پلاستیکی و پلی اورتان ساخته میشود.
رویه کفش چرم طبیعی از کیفیت ، دوام ، انعطاف ، درخشندگی و زیبایی بیشتری نسبت به رویه کفش چرم مصنوعی دارد و همچنین رویه کفش چرم منفذه دارد و عایق حرارتی است و نمیسوزد حال آنکه چرم مصنوعی فاقد این قابلیتها است.
چرم طبیعی ماده‌ای است که هوا را به‌راحتی از خود عبور می‌دهد و قابل تنفس است. این ماده عایق گرما است و دمای پا را در درجه حرارت‌های مختلف تنظیم می‌کند. چرم‌های مصنوعی، عمر کمتری نسبت به چرم‌های طبیعی دارند. کفشهای چرم در رطوبت دچار آسیب میشوند، به همین دلیل برای فعالیت‌های ورزشی مناسب نیستند.
رویه پلاستیک
رویه کفشهای ورزشی ارزان‌تر، معمولا از پلاستیک تولید میشوند. به تازگی برخی از کمپانی‌های بزرگ و معروف مانند آدیداس، از پلاستیک‌های بازیافتی، کفشهای با کیفیتی تولید کرده‌اند. بافت رویه کفشها را می‌توان از الیاف پلاستیکی تولید کرد. پلاستیک، معمولا مقاومت خوبی دارد، اما در حرارت زیاد آسیب می‌بیند.
رویه کفشهای دارای قیمت پایین به‌طورمعمول از پلاستیک تولید میشوند. از مزیت رویه‌های پلاستیکی ایجاد تنوع در طرح و رنگ رویه است و دارای قیمت پایین‌تری هستند. از معایب رویه پلاستیکی گرم شدن پا و بو گرفتن آن است.
رویه‌های پلاستیکی می‌توانند در رنگ‌ها و طرح‌های مختلف تولید و عرضه شوند. بنابراین نسبت به جنس‌های دیگر کفش، دارای تنوع بیشتر و قیمت پایین‌تری هستند. از مزیت رویه‌های پلاستیکی ایجاد تنوع در طرح و رنگ رویه است و دارای قیمت پایین‌تری هستند. از معایب رویه پلاستیکی گرم شدن پا و بو گرفتن آن است.
رویه میکرو فیبر
میکروفیبر، فیبری است که نازک‌تر و دارای الیاف کمتر است. کفش‌هایی که از این ماده تولید شده‌اند، معمولا بسیار سبک هستند. میکروفیبرها معمولا از فیبرهای پلی استر تولید میشوند. کفش‌هایی که دارای رویه میکروفیبر پلی داستر هستند، معمولا نسبت به کفشهای مرغوبی که دارای رویه با میکروفیبرهای ابریشمی می‌باشند، ارزان‌تر به فروش می‌رسند.
کفشهای تولیدشده از میکرو فیبر بسیار سبک هستند زیرا دارای فیبر نازک‌تر و الیاف کمتری هستند. میکرو فیبرها در دو نوع پلی‌استری و ابریشمی تولید میشوند. کفش‌هایی که دارای رویه میکرو فیبر پلی داستر هستند، معمولاً نسبت به کفش‌هایی که دارای رویه با میکرو فیبرهای ابریشمی می‌باشند، ارزان‌تر به فروش می‌رسند. میکرو فیبرها معمولاً نرم هستند و در پا احساس راحتی ایجاد میکنند.
رویه پی یو (PU)
از مواد پی یو معمولا در ساخت زیره کفشها استفاده میشود اما در مواقعی نیز کفشها با رویه پی یو (PU) ساخته میشوند.
پی یو نیز یکی از انواع میکروفیبر است که خشک و مقاوم است و غالباً برای ساخت کفشهای طبیعت گردی و کفشهای مورد استفاده در مکانهای خشن از رویه پی یو استفاده میکنند چرا که دوام و استحکام زیادی دارند ، ضد آبند و مقاومت بالایی در برابر سایش دارند. این نوع کفشها را بدلیل تعریق و سنگینی نمیتوان ساعتها زیادی پوشید. دوام کفش‌هایی با رویه پی یو (PU) بسیار زیاد است و مقاومت بالایی در برابر سایش دارند.
رویه ترکیبی از مواد مصنوعی
مواد مصنوعی مورداستفاده در تولید رویه کفشها می‌تواند مواد متنوعی ازجمله، فوم، نبوک، نمد مصنوعی و سایر مواد باشد. کفشهای ورزشی که دارای رویه با مواد مصنوعی مختلف هستند، هم می‌توانند سبک و انعطاف‌پذیر باشند، هم می‌توانند سفت‌وسخت و مقاوم باشند.
مواد مصنوعی گستره وسیعی دارند و از ترکیب آنها، می‌توان ساختارهای متنوعی برای رویه کفشها تولید کرد. رویه‌هایی که ترکیبی از مواد مصنوعی هستند، معمولا در صنایع تولید کفش، بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند و بازه قیمت آنها از ارزان‌ترین کفشها، تا گران‌ترین انواع آنها متغیر است.
رویه مواد طبیعی یا پارچه
مواد طبیعی برای رویه کفش مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته چرم نیز، که در موارد قبل به آن اشاره کردیم، یکی از انواع مواد طبیعی است. اما پارچه‌ها و الیاف طبیعی نیز برای تولید رویه کفش مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از کفشهای ورزشی که با مواد طبیعی تولید شده‌اند، برای محیط زیست ضرری ندارد.
این دسته از کفشها معمولا راحت و سبک هستند، همچنین حالتی کاملا نرم و انعطاف پذیر دارند. البته رویه کفش‌هایی که از مواد طبیعی ساخته میشوند، معمولا ضد آب نیستند و در مواجهه با رطوبت، عمرشان کوتاه میشود. اما در عین حال ظاهری زیبا، شیک و ساده دارند. در کفشهای اسپرت کتانی نیز رویه از پارچه، چرم و یا ترکیب هر دو استفاده میشود.
زیره چیست؟
هیچ کفشی بدون زیره کامل و نهایی نمی شود. زیره هر کفش تاثیر بسیاری در کیفیت و راحتی آن دارد بنابراین برای خرید یک کفش خوب به شما کمک میکنیم تا با انواع زیره آشنا شوید .
مشخصات زیره PU
مواد طبیعی برای رویه کفش مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته چرم نیز، که در موارد قبل به آن اشاره کردیم، یکی از انواع مواد طبیعی است. اما پارچه‌ها و الیاف طبیعی نیز برای تولید رویه کفش مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از کفشهای ورزشی که با مواد طبیعی تولید شده‌اند، برای محیط زیست ضرری ندارد.
این دسته از کفشها معمولا راحت و سبک هستند، همچنین حالتی کاملا نرم و انعطاف پذیر دارند. البته رویه کفش‌هایی که از مواد طبیعی ساخته میشوند، معمولا ضد آب نیستند و در مواجهه با رطوبت، عمرشان کوتاه میشود. اما در عین حال ظاهری زیبا، شیک و ساده دارند. در کفشهای اسپرت کتانی نیز رویه از پارچه، چرم و یا ترکیب هر دو استفاده میشود.
زیره کفش چرم و میکرولایت
این زیره‌ها یک ویژگی بسیار مهم دارند و آن زیبایی و جلوه بصری منحصر به فرد آنها است. به همین دلیل از این زیره‌ها بیشتر برای استفاده در کفشهای چرم مجلسی و کلاسیک استفاده میشود.
به طور کلی باید گفت که این نوع زیره نسبت به سایر انواع زیره کفش آسیب پذیر تر بوده و بسیار پرطرفدار است. معمولا در تولید کفش های مجلسی و رسمی استفاده میشود. زیره کفش چرم طبیعی برای تولید کفش چرم مردانه و زنانه به کار می‌رود. کفش چرم رسمی معمولا دارای زیره چرمی است. در کل باید بدانید که قدیمی ترین و با اصالت ترین زیره کفش، زیره چرمی است. این زیره کفش در جذب عرق پا بسیار قوی بوده و در تابستان پا را خنک نگه می‌دارد.
زیره EVA
این زیره ها بسیار سبک هستند. به صورت گرانول می باشند. در کفش های راحتی و ورزشی بیشتر استفاده می شود . به علت اینکه در دماهای مختلف تغییر شکل می دهند معمولا با لاستیک و تی پی یو ترکیب می کنند تا تغییر شکل پیدا نکنند. در محیط های آبی لیز می خورند که به همین دلیل قسمت تحتانی زیره را با لاستیک و بالا را با EVA ترکیب می کنند. مخفف کلمه Ethylene Vinyl Acetate می باشد، که ماده ای بسیار الاستیک است. امکان شکستن و سایش ندارد و اصطکاک متوسطی دارد.
زیره لاستیکی یا رابر
کفش با زیره لاستیکی معمولا سنگین ولی با کیفیت است.طبیعتا اگر استاندارد و با کیفیت باشند، برای کفشهای کوه پیمایی و کوه نوردی بسیار مناسب هستند. معمولا برای فصل سرد و زمستان این زیره کفش مناسب تر است. باید پذیرفت که زیره لاستیکی دارای وزن بیشتری است. این زیره بیشتر در کفشهای مردانه بوت کاربرد دارد.
دیگر ویژگی های این مدل زیره این است که قدرت اصطحکاک بالایی دارد. مقاومت سایشی آن زیاد است.
مشخصات زیره PVC
زیره‌های پی وی سی در برابر انتقال رطوبت و حرارت مقاومت بسیار خوبی دارند. از طرفی این مدل زیره بیشتر در ساخت کفشهای ارزان قیمت و دمپایی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. زیره پی وی سی، معمولا امکان سایش و شکسته شدن ندارد.
از مزایای زیره PVC می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ارزان ترین زیره در ایران
- اصطکاک متوسط
- حفظ رنگ بالا
- قیمت پایین قالب
توجه داشته باشید که این زیره در دماهای پایین و مناطق زمستانی تا حدی شکننده است.
زیره کفش ترمو یا ترموپلاستیک
این زیره‌ها به دلیل مقاومت خوب در برابر لیز خوردن، در هوای بارانی به خوبی قابل استفاده هستند. وزن این زیره‌ها نه چندان خسته کننده و سنگین است و نه چندان سبک. اما انعطاف خوبی داشته و هرگز نمی‌شکند.
خیلی از فیزیوتراپ‌ها و پزشکان فلوشیپ پاt بر این باورند که بهترین زیره کفش برای پیاده روی طولانی و ورزش سبک افراد سالمند یا دارای وزن زیاد، همین زیره کفش ترموپلاستیک است.
زیره تی پی یو (TPU)
یکی از بهترین ویژگی های زیره‌های تی پی یو این است که اصطکاک خوبی با سطح ایجاد کرده و مانع لیز خوردن میشوند. همچنین به سادگی ساییده نشده، در عین داشتن استحکام زیاد از انعطاف‌پذیری بالایی هم برخوردار هستند. به طور کلی این نوع زیره با ترکیب مواد ترمو و پی یو به دست می‌آید که با فرآیند و تکنولوژی بهتری تولید میشود. زیره کفش TPU در عین استحکام بالایی که دارد بسیار منعطف است.